Người Hà Lan có giác quan đặc biệt về cảm nhận không gian. Nó được hình thành bởi hoàn cảnh sống của họ. Nếu bảo người Italy hay người Pháp vẽ đường chân trời, sẽ có những khúc cua và ngọn đồi. Nếu bảo người Hà Lan, họ sẽ vẽ một đường thẳng. Địa thế Hà Lan bằng phẳng, họ phát triển khả năng tính toán, đo lường không gian chính xác, tỉ mỉ, trật tự. Điều này đi vào văn hóa, hội họa, kiến trúc và cả bóng đá.


Xem thêm: ty le ca cuoc bong da dem nay


Cruyff được ngưỡng mộ vì sự hiểu biết bẩm sinh về hình học và trật tự trên sân.
Khi bạn xem một bức tranh của Mondrian, Saenredam hay Vermeer, bạn sẽ cảm thấy rất tĩnh lặng, tươi mới và rộng rãi. Đặc biệt là Saenredam, ông bị ám ảnh bởi các chi tiết không gian, các bức tranh trong nhà thờ của ông thường mất nhiều năm để hoàn thành, qua nhiều công đoạn đo lường, phối cảnh.


Khi bạn nhìn Hà Lan từ trên không, nó chính xác và toán học đến mức đáng sợ. Những con kênh cũ thẳng tắp, tất cả đều có khoảng cách hoàn toàn giống nhau. Bạn đi đến các thị trấn mới, các kiến trúc sư làm những mái nhà uốn cong vui tươi. Nhưng mỗi ngôi nhà nhỏ vẫn cách nhau chính xác 10 m và tất cả chúng đều nằm trên những đường thẳng hoàn toàn.


Hà Lan là một trong những nước được quy hoạch kỹ lưỡng nhất trên trái đất. Maarten Hajer, giáo sư chính sách công tại Đại học Amsterdam, giải thích rằng người Hà Lan phát triển học thuyết quy hoạch của họ từ thế kỷ thứ 12. Không gian là một mặt hàng rất quý giá, và trong nhiều thế kỷ, việc sử dụng từng cm vuông của mọi thành phố, cánh đồng và vùng đất lấn biển của Hà Lan được xem xét và tranh luận cẩn thận.


Đất đai được kiểm soát bởi vì đó là vấn đề sống còn của quốc gia. Hệ thống nước của Hà Lan phải được kiểm soát chặt chẽ vì hơn 50% diện tích đất nước nằm dưới mực nước biển.


Ở phía tây Hà Lan, toàn bộ cảnh quan đều do con người tạo ra, từ mạng lưới kênh, đê, đường thủy đến hệ thống phòng thủ biển đáng kinh ngạc ở Zeeland, đến cảng lớn Rotterdam, sân bay khổng lồ ở Schiphol. Người ta nói: “Chúa đã tạo ra thế giới, nhưng người Hà Lan đã tạo ra Hà Lan”.


Việc các cầu thủ hợp tác với nhau để sử dụng không gian trên sân bóng một cách đồng bộ bắt nguồn từ việc tổ tiên họ thực hiện hành động chính trị tập thể là cùng nhau hợp tác để xây dựng đê điều. Không thể làm điều đó một mình. Việc hợp tác xây đê cũng là nguồn gốc của nền dân chủ Hà Lan, nền dân chủ lâu đời nhất thế giới, trước cả Anh.


Làm sao các cầu thủ Hà Lan có thể “nén” không gian sân bóng lại một cách hiệu quả? Cũng bắt nguồn từ xã hội. Những dải đất bằng phẳng trải dài vô tận, có trật tự về mặt hình học cũng biến người Hà Lan thành những kẻ sợ khoảng trống. Trong trường hợp không có núi tự nhiên, hay thậm chí là những ngọn đồi, người Hà Lan tạo ra những ngôi nhà cao tầng với cầu thang dốc và hẹp đáng sợ. Cầu thang Hà Lan là một cú sốc đối với một người không phải người bản địa.


Trong số những ví dụ cực đoan nhất là các khu chung cư thời đầu thế kỷ 20 ở phía Tây Amsterdam. Những bậc cầu thang dựng gần như thẳng đứng trong năm tầng lầu, với mặt thang nhỏ hầu như không đủ chỗ để chân, và những chiếu nghỉ nhỏ xíu suốt quãng đường đi lên. Lời giải thích cho những cấu trúc đặc biệt này là giúp tiết kiệm không gian sống quý giá. Tuy nhiên, các trang trại cũ của Hà Lan cũng có cầu thang dốc.


Nhà nhân chủng học người Anh Mark Turin nói: “Sự phong phú tuyệt đối của mặt phẳng nằm ngang trong cuộc sống hàng ngày ở nông thôn khiến mọi người khao khát một thứ gì đó thẳng đứng hơn. Cứ như thể người Hà Lan bù đắp cho bầu trời và đường chân trời bao la đến choáng ngợp của họ bằng cách tạo ra những không gian nhỏ đến khó chịu để họ có thể chui vào”.